Artan üretim, lojistik ve birçok maliyet kaleminden dolayı son zamanlarda bütçe kalemimizi en çok zorlayan gider kalemimizi gıda masraflarımız oluşturuyor. Köylerden kentlere göç etme hızımızın 0’dan 100 saniyeye kadar çıktığı, metropollerdeki beton ormanlara her geçen gün bir yenisini eklediğimiz kentlilik hayatında gıda yetiştiriciliği yapmak ilkokul yıllarımızda sana yağ kutusunda pamuktan fasulye yeşillendirmekten hallice bir hal almaya başladı.
Olayın gıda tarafı bir yana esas sorun uzun vadede kentlerimizdeki yeşil alan daralması. World Cities Culture tarafından 2019 yılında yayınlanan raporda İstanbul yüzde 2.2’lik yeşil alan oranıyla 34 şehir arasında son sıralarda yer alıyor. Kentlerimizdeki yeşil alanların yaygınlaştırılmasının bir kamu politikası olmasının yanı sıra bireysel olarak kent ekosistemine katkı koyacak yeşil alan çalışmalarında üzerimize düşeni de yapmamız gerekiyor.
İyi Ekim Nedir?
Gıda yetiştiriciliğini pratik, eğlenceli ve ilgi çekici hale getirmek için 2017 yılında Evren Yıldırım ve Burcu Arıkan tarafından hayata geçirilen ‘’İyi Ekim’’ girişimi de tam olarak üzerimize düşeni yapabilmemiz için bizlere bir yol gösterici oluyor. Evren ve Burcu, İyi Ekim ile yurt dışında Gerilla Bahçıvanlar olarak sıkça gördüğümüz bu kültürün ülkemizde en iyi uygulayıcıları arasında yerini alıyor.
Kent Bahçeciliği Nedir?
Kentsel gıda üreticiliği, şehir ortamında tarım yapmayı içeren bir uygulamadır. Şehir bahçeleri, çatılarda tarım, dikey çiftlikler ve hidroponik sistemler gibi yöntemlerle gıda üretimi sağlanabilir. Bu yöntemler, kentlerde yaşayanların taze ve yerel gıdaya erişimini kolaylaştırır.
Doğal Mantar Nasıl Yetiştirilir?
Doğal mantar yetiştiriciliği, ticari yöntemlere göre daha az kimyasal kullanımı içerir ve mantarların doğal özelliklerini korur. İyi Ekim tam bu noktada bir nevi ‘do it your self’ mantığı ile ”kendin yetiştir” ürünleri adını verdikleri ve 20 günde evlerimizde kolayca mantar yetiştirmemize olanak sağlayan ‘Doğal Mantar Kitlerini’ ve besin değeri yüksek, az bakım gerektiren yabancı otlar olarak bilinen Anadolu otlarının şehir mutfaklarına sokulması amacıyla geliştirdikleri ”Yenebilir Otlar Tohum kitini” kullanıcılar ile buluşturuyor.
Perma kültür ve ekolojik yaşam eğitimleri
Kendin Yetiştir kitlerinin yanı sıra, sürdürülebilir tarım ve yaşam sistemleri oluşturmayı amaçlayan bir tasarım felsefesi olan perma kültür ile bireylerin ve toplulukların doğa dostu ve sürdürülebilir yaşam biçimlerini benimsemelerini sağlamak amacıyla ekolojik yaşam eğitimleri de gerçekleştiren İyi Ekim, temiz ve besleyici gıdaya erişimi sadece kitler ile değil, eğitimler ile de tamamlıyor.
Kuşkusuz her üretimin sonucunda ortaya bir miktar atık çıkıyor, temiz ve sürdürülebilir üretimin önemi kadar üretim sonucu ortaya çıkan atıklarında aynı sürdürülebilirlikte geri kazanımı bu noktada önemli bir rol oynuyor. İşin sadece üretimine odaklanmayan İyi Ekim gerçekleştirdikleri kompost yapım eğitimleri ile kompost oluşumunun temel mantığını ve atıklarımızı dönüştürerek şehirde nasıl üretim yapabileceğimizi ilgililerine aktarıyor.
Kompost Nedir ?
Organik atıkların doğal yollarla çürüyerek toprağa geri kazandırılmasını sağlayan, besin açısından zengin bir toprak düzenleyicisi olan ve organik maddelerin (mutfak atıkları, bitki artıkları, yapraklar, çim kırpıntıları gibi) mikroorganizmalar tarafından parçalanmasıyla oluşan kompost, atıkların geri dönüştürülmesine katkıda bulunarak toprağın verimliliğini artırır.
Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği tarafından hazırlanan Sağlıklı Toprak ve Sağlıklı Bitkiler için Kompost Rehberi için tıklayınız.
Küçük yaşlarda edinilen alışkanlık ve sorumluluklar hayatımız boyunca nasıl bir yol izleyeceğimizin önemli bir çıktısını oluşturuyor. Bu noktada çocuklar için doğayı sevdirme ve üretim noktasına dikkat çekebilme amacıyla oluşturdukları ‘iyi ekim tohum kitleri’ ile maydanozdan, kuzukulağına, rokadan, çörek otuna, ayçiçeğinden, bal kabağına kadar oldukça geniş bir yelpazede çocuklarına farkındalık kazandırmak isteyen ebeveynlerin işlerini de oldukça kolaylaştırıyor.
Postane İstanbul ve İyi Ekim Kent Bahçesi
Şehir sakinlerinin gıdalarını yetiştirmelerini, yeşil alanları artırmalarını ve doğayla daha yakın bir ilişki kurmalarını sağlayan Kent bahçeciliği, şehrin farklı noktalarında balkon bahçelerinden topluluk bahçelerine kadar çeşitli ölçeklerde gerçekleştirilebilir.
İyi Ekim, şehirlerde ve kentsel alanlarda yapılan tarım ve bahçecilik faaliyetlerini ifade eden Kent Bahçeciliğinin en güzel ve en iyi örneğini, İstanbul’un merkezinde, Beyoğlu Galata’da bulunan, sosyal, çevresel ve kentsel etki odaklı bir üretim alanı olan Postane’de gerçekleştiriyor.
Yağmur suyu hasat sistemi ile kendi suyunu depolayabilen, Postane’den çıkan atıkların kompost olarak kullanıldığı, aromatik otlar, sebzeler ve meyve ağaçlarından oluşan ekili alanda yetiştirilen ürünler aynı zamanda Postane Kafe’nin günlük vegan ve vejetaryen menüsünde yer alıyor. Kolektif ve paylaşımcı bir ruh ile çalışmalarını geniş kitlelere duyurmak isteyen İyi Ekim ve Postane, salı günleri gerçekleştirdikleri Açık Bostan günlerinde kent bahçeciliğine ilgi duyan İstanbullulara benzersiz bir deneyim alanı yaratıyor.
Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği tarafından hazırlanan Doğa Dostu Kent Bahçeçiciliği Rehberi için tıklayınız.
Küçük bir kutu içinde yetişenin esasen sadece fasulye olmadığını, pamuğun altında küçük bir fasulye tohumundan daha fazlasının yattığını yaşayarak deneyimlediğimiz iklim ve gıda krizi çağında, dünyanın derdini dert edinen ve elini taşın altına koymaktan çekinmeyen Burcu ve Evren’e teşekkürler.