Türkiye’de Pedal Gücü: BYCS Bisiklet Belediye Başkanlarıyla Tanışın

Günümüzde şehirlerimizin karşılaştığı birçok zorluk var: trafik sıkışıklığı, hava kirliliği, hareketsizlik ve sosyal eşitsizlikler. Peki ya bu sorunların çözümünde 200 yıllık basit bir icat bize yardımcı olabilirse? BYCS, işte tam da bu noktada devreye giriyor: bisikleti, kentsel değişimin güçlü bir aracı olarak kullanarak şehirleri ve dünyayı dönüştürmeyi amaçlayan global bir sivil toplum kuruluşu (STK)

Amsterdam merkezli bu kuruluş, bisikletin insan ilerlemesinin ve gezegensel rejenerasyonun temel bir kolaylaştırıcısı olduğuna inanıyor. Onlara göre bisiklet, dünyanın en karmaşık kentsel sorunlarından bazılarına sunulan en basit çözümlerden biri.

Peki BYCS bu dönüşümü nasıl gerçekleştiriyor?

Toplum Liderliğindeki Değişim ve Küresel Ağlar

BYCS, çalışmalarında toplum liderliğindeki kentsel değişimi desteklemeye odaklanıyor. Bu amaca ulaşmak için yerel ve global düzeydeki kuruluşlarla ortaklıklar kuruyor, kamu taahhütlerini ve koordineli eylemi teşvik ediyor. Hükümetlere, vakıflara ve endüstri liderlerine de bu vizyonu destekleme çağrısında bulunuyorlar.

BYCS’ın öne çıkan girişimlerinden biri, yönettiği ve koordine ettiği Bisiklet Elçisi Ağı (Bicycle Mayor Network)’dür. Bu ağ, yerel bisiklet gündemlerini ilerleten savunucular ve aktivistlerden oluşan global bir topluluktur. Şehirlerindeki bisiklet savunuculuğunun “insani yüzü ve sesi” olarak tanımlanan bu elçilerin çalışmaları güçlendirilir ve bilgi paylaşımı kolaylaştırılır. BYCS, sürdürülebilir, aktif ve kapsayıcı bir mobilite geleceği için bu ağla birlikte çalışır. Ağ kapsamında Genç Bisiklet Elçileri (Youth Bicycle Mayors) ve Bisiklet Vatandaşları Ağı (Bicycle Citizens Network) gibi yapılar da bulunmaktadır.

BYCS’ın Önemli Projeleri ve Programları

BYCS, vizyonunu hayata geçirmek için çeşitli aktif programlar yürütüyor. Bunlardan bazıları:

• Uluslararası Çocuk Bisiklet Manifestosu (International Children’s Cycling Manifesto): Bu manifesto, şehirleri, hükümetleri ve kuruluşları, bisiklet aracılığıyla çocuklar için daha güvenli, daha sağlıklı ve daha kapsayıcı kentsel ortamlar yaratmaya çağıran global bir eylem çağrısıdır. Manifestonun desteklenmesi ve bu hareketin bir parçası olunması teşvik edilir.

• Bicycle Heroes: “Genç Sesler Aktif Mobilite İçin” (Youth Voices for Active Mobility) olarak bilinen bu program, çocukların şehir yapım süreçlerinde seslerinin duyulmasını sağlayan bir katılım programıdır. Hollanda’da başlayan çalışmalar Dublin, Roma ve Lizbon’a genişletilmiştir.

• SOFT FACTORS: “Bisiklet Kullanımının Kapsayıcı Benimsenmesi İçin Yumuşak Stratejiler” (Strengthening the Human Infrastructure of Cycling) başlıklı bu araştırma projesi, bisikletin daha kapsayıcı bir şekilde benimsenmesi için “yumuşak” stratejileri inceler. Şehirlerden ve savunuculuk gruplarından iyi uygulamaları vurgular ve politika için 6 temel öneri sunar. Bu çalışma Hollanda’daki Gelderland Eyaleti tarafından desteklenmiştir.

• MOBILITIES OF CARE: “Bisiklet Bakım Mobilite Erişimini Artırma” (Increasing access to cycling mobilities of care) projesi, Bernard van Leer Vakfı tarafından desteklenen uluslararası bir projedir. Bu proje kapsamında global bir anket yürütülmekte ve Bengaluru, İstanbul ve Mexico City’de pilot projeler gerçekleştirilmektedir.

BYCS, bu projeleri ve ağları aracılığıyla, bisikleti sadece bir ulaşım aracı olarak değil, aynı zamanda şehirlerde sosyal adaleti, sağlığı ve çevresel sürdürülebilirliği artıran bir araç olarak konumlandırmayı hedefliyor

Bisiklet Belediye Başkanları Kimdir?

BYCS’in en heyecan verici projelerinden biri de “Bicycle Mayors” yani Bisiklet Belediye Başkanları ağı.
Bu liderler, kendi şehirlerinde bisikletin yaygınlaşması için gönüllü olarak çalışıyorlar. Etkinlikler düzenliyor, kampanyalar yürütüyor ve karar vericilerle diyalog kuruyorlar. Şu anda dünya çapında 200’den fazla şehirde bu gönüllüler aktif.

Türkiye’deki Bisiklet Belediye Başkanları

1. Hande Karaca – İstanbul

İstanbul’un Bisiklet Belediye Başkanı olan Hande Karaca, aynı zamanda “Chain Breaking Women” adlı girişimin kurucusudur. Bu girişim, bisikletin kadın dayanışmasının ayrılmaz bir parçası olduğuna inanır ve kadınlara bisiklet eğitimi vererek onları güçlendirmeyi hedefler. Hande Karaca, İstanbul’da bisiklet kültürünü yaygınlaştırmak için çeşitli etkinlikler ve eğitim programları düzenlemektedir.

2. Murat Suyabatmaz – İstanbul

Eski milli sporcu ve antrenör olan Murat Suyabatmaz, İstanbul’da bisikletin kabulünü ve altyapısını geliştirmeyi misyon edinmiştir. Ataşehir, Beylikdüzü ve Kadıköy belediyeleriyle iş birliği yaparak, lise ve üniversite öğrencilerini bisikletle okula gitmeye teşvik eden projeler yürütmektedir. Ayrıca, sivil toplum kuruluşlarıyla ortak çalışmalar yaparak bisikletli ulaşımın benimsenmesini sağlamaktadır.

3. Ali Cerrahoğlu – Tarsus

Ali Cerrahoğlu, Tarsus’un Bisiklet Belediye Başkanıdır. Tarsus, iklimi ve coğrafi özellikleri sayesinde bisikletli ulaşım için oldukça uygundur. Ali Cerrahoğlu, şehirde bisiklet kullanımını teşvik etmek ve bisiklet altyapısını geliştirmek için çeşitli projeler yürütmektedir.

4. Burçin Tarhan – Ankara

Ankara’nın Bisiklet Belediye Başkanı olan Burçin Tarhan, drama ve tiyatro eğitmeni olarak çalışmaktadır. Yedi yıldır bisiklet kullanan ve beş yıldır bisiklet aktivisti olan Tarhan, “Woman on Bike” adlı organizasyonu kurmuştur. Bu organizasyon, kadınlara bisiklet sürmeyi öğreterek, onların şehir trafiğinde yer almalarını ve bisikletin özgürleştirici gücünü deneyimlemelerini sağlamayı amaçlamaktadır. Tarhan, Ankara’da bisiklet yollarının yetersizliğine dikkat çekerek, daha güvenli bisiklet yolları için çalışmalar yürütmektedir. Ayrıca, Ankara Büyükşehir Belediyesi ile iş birliği yaparak bisikletle ilgili eğitim videoları ve etkinlikler düzenlemektedir.

Söz konusu bisiklet ve şehir olunca akla ilk Amsterdam’ geliyor, daha önce kaleme aldığımız Hollanda ve Bisikletin sonsuz dostluğu içeriğine okumak için tıklayınız.